Pandemia doprowadziła do izolacji społecznej, zamknięcia miejsc pracy, ograniczenia dostaw, konieczności zaostrzenia procedur sanitarnych. Niewielu przedsiębiorców brało pod uwagę taki scenariusz w swoich analizach ryzyka i planowaniu strategii. To oznacza brak przygotowania na obecną sytuację i wymusza szybkie podejmowanie decyzji w sytuacji skrajnej niepewności. Szybkie, ale nie pochopne. Poniżej kilka dobrych praktyk, które ułatwią zapanować nad chaosem.
1. Bądź poinformowany
Śledź na bieżąco co się dzieje na świecie – wiele krajów jest kilka kroków przed nami i na podstawie ich doświadczeń możemy wyciągnąć wnioski co do prawdopodobnego rozwoju sytuacji i u nas. Na tym wygrały firmy, które na samym początku epidemii w Chinach, czy we Włoszech rozpoczęły u nas produkcję środków do dezynfekcji i maseczek.
2. Wyznacz cele
Strategia oparta na przeczekaniu epidemii to stanie w miejscu, podczas, gdy świat zmienia się w szalonym tempie. Po kilkumiesięcznej zmianie uwarunkowań nawyki konsumenckie i biznesowe mogą utrwalić się na tyle, że powrót na stare tory będzie trudny, a nawet niechciany np. gdy usługi zdalne okażą się bardziej efektywne niż tradycyjne. Poszukaj rozwiązań długofalowych, które wykorzystasz również po odmrożeniu gospodarki. Nowe możliwości odkryli na przykład niektórzy przewodnicy turystyczni, którzy aktualnie oprowadzają wycieczki organizując transmisje live na Facebooku lub Instagramie. To samo tyczy się trenerów personalnych, nauczycieli, lektorów, sklepikarzy itd., którzy skoncentrowali się na zdalnych kanałach sprzedaży. Dzięki temu docierają do niemal nieograniczonego grona odbiorców i zamiast spodziewanego spadku przychodów z sukcesem rozwijają działalność. W tym przypadku izolacja sprowokowała wypracowanie nowego, długofalowego modelu biznesowego.
Równoległym celem może być też wdrożenie nowego produktu lub usługi, na które nie było aż takiego popytu przed pandemią. Sztandarowym przykładem są tu firmy odzieżowe (ale również te, zupełnie nie związane z branżą tekstylną), które szyją maseczki. Masowo pojawili się producenci środków do dezynfekcji. Wiadomo jednak, że popyt na te dobra spadnie po okresie szczytu pandemicznego, dlatego taka strategia ukierunkowana jest bardziej na przetrwanie i powrót po kilku miesiącach do poprzedniego modelu działania.
4. Zadbaj o interesariuszy
Zadbaj o ludzi, którzy mają wpływ na Twój biznes, począwszy od pracowników, kontrahentów, po udziałowców. Chodzi nie tylko o zapewnienie bezpiecznych sanitarnie warunków współpracy, ale przede wszystkim o poczucie bezpieczeństwa, jaki da im świadomość, że należycie dbasz o ich interesy. W tym okresie dla pracowników szczególnie ważne będzie bezpieczeństwo materialne i utrzymanie miejsca pracy, dla kontrahentów – realizacja zawartych umów, dla udziałowców – ochrona zysków. Utrzymuj stały kontakt ze swoimi interesariuszami, informuj ich na bieżąco, jakie działania podejmujesz dla ochrony ich interesów. Pozwoli to zapobiegać nerwowym reakcjom z ich strony i wzmocni zaufanie.
6. Skorzystaj z wsparcia
Wiele przedsiębiorstw dotkniętych spadkiem przychodów może liczyć na pomoc finansową ze strony instytucji rządowych. Taką pomoc można wykorzystać nie tylko na utrzymanie miejsc pracy, ale i na dostosowanie modelu biznesowego do nowych okoliczności.
Poza oczywistym wsparciem finansowym, pojawia się też coraz więcej możliwości wsparcia organizacyjnego, technicznego, sprzedażowego. W sieci pojawił się wysyp szkoleń, szczególnie w zakresie marketingu internetowego i zarządzania sytuacjami kryzysowymi. To dobry trend i warto z niego skorzystać. Pamiętaj jednak, że w kwestii narzędzi sprzedażowych często wiedza ta jest dostępna bezpłatnie – jak z nich korzystać np. w Google uczy sam Google. Podobnie rzecz ma się z Allegro i wszystkimi większymi platformami sprzedażowymi. Wiedza ekspercka w zakresie zarzadzania zmianą nie jest już tak łatwo i tanio dostępna, niemniej jednak w sytuacji kryzysowej może okazać się najlepszą inwestycją.
Nie wahaj się też zwrócić o pomoc merytoryczną do swoich pracowników i kontrahentów – jej wymiar zapewne będzie odzwierciedlał jakość relacji, jakie z nimi zbudowałeś. Jeśli są dobre, możesz liczyć na solidarność w działaniu.
Wszystkim przedsiębiorcom życzymy siły i optymizmu, w myśl powiedzenia: gdy życie daje Ci cytryny, zrób lemoniadę.
Autor:
Monika Batko
